امیرالمومنین

شناختن نفس مقدمه ی شناختن خدا

بدان که کلید سعادت دو جهانی، شناختن نفس خویشتن است، زیرا که شناختن آدمی خویش را اعانت بر شناختن آفریدگار خود مینماید، چنانکه حق تعالی می فرماید: "سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ" [1] یعنی " زود باشد که بنمائیم به ایشان آثار قدرت کامله خود را در عالم و در نفس های ایشان، تا معلوم شود ایشان را که اوست پروردگار حق ثابت". و از حضرت رسول(ص) منقول است که <مَن عَرَفَ نفسه فقد عرف ربه> یعنی: (هر که بشناسد نفس خود را پس به تحقیق که بشناسد پروردگار خود را).

و خود این ظاهر و روشن است که هر که خود را نتواند بشناسد به شناخت دیگری چون تواند رسید، زیرا که هیچ چیز به تو نزدیک تر از تو نیست، چون خود را نشناسی دیگری را چون شناسی؟

تو که در علم خود زبون باشی                                 عارف کردگار چون باشی؟